Pazar fiyatları bir türlü düşmek bilmiyor. Sanki fiyatlar sabitlendi. Ayrıca, yerli biber, domates vb. diyerek fiyatları iyice abartıyorlar. Alıcı soruyor. – Abla biber kaç lira? Satıcı cevap veriyor. –Kırk lira. Alıcı şaşkınlıkla şunları söylüyor. – Kırk liraya biber mi olur? Çok pahalı değil mi? Satıcı cevap veriyor. – Yerli biber bu, şimdi toplandı. Ayşebacı’dan. Diğer biberler Fransa’dan sanki. 10 liraya satılan biber de Antalya’dan veya başka bir ilden değil mi?
Fiyatlar düşecek diye beklerken düşmüyor. Bunu tarım alanlarının azalmasına, tarımla uğraşan sayısının düşmesine bağlayanlar da yok değil. Gıda oranlarının, tarım ürünlerinin tüm dünya da arttığı söyleniyor hemen. Doğru artıyor. Ancak; oradaki artış en fazla %7-8 oranında. Avrupalılar bu artışlar sonucunda “son 30-40 yılda görmediğimiz rakamlar bunlar, şok içindeyiz” derken, biz geçen seneden bu seneye fiyatını ikiye, üçe katlamamış herhangi bir şey bulamaz olduk. Gıda enflasyonunun bu denli yüksek olmasının en büyük etkenlerden biri tedarik zincirindeki girdi maliyetlerinin yükselmesi. Kısacası sürekli yükselen akaryakıt fiyatları. Benzinin fiyatının 45 lira olması beklenirken fiyatların düşmesini bekleme biraz hayalcilik gibi sanki. Çiftçinin traktörüne, nakliyecinin kamyonuna aldığı akaryakıtın fiyatının yüksek olması ister istemez gıdanın fiyatını olumsuz olarak etkiliyor. Türkiye’de gıda fiyatlarını arttıran bir diğer kalem de gübre fiyatları. Kimyasal gübrenin yarısını ithal ediyoruz, diğer yarısı ise yerli üretim. Fakat yerli üretimin de hammaddesinin %90’ı ithal ürün.
Şu anda Ayşe teyze olarak pazardan ayşekadın fasulye alabilmek için bile doları takip etmek zorunda kalıyorsa buna bir önlem alınması gerçekten şart. Her topraktan ve her iklim koşulundan her ürünün sağlanması mümkün değil. Bu sebeple çiftçinin çok para ediyor diye her sene mahsulünü değiştirme ya da ağacını kesip başka ağaç dikme isteğinin önüne geçilmesi amacıyla kurulacak tarım enstitülerinde toprak analizlerinin gerçekleştirilmesi ve toprağa ve iklime uygun ürünlerin yetiştirilmesi teşvik edilmelidir.